Mesrutiyetten Cumhuriyete Egitim 1876-1923

Mesrutiyetten Cumhuriyete egitim konusunun incelendigi bu calismada, II. Abdülhamid Devrinden 1923e kadarki dönemde egitim kurumlari ve egitim sistemindeki degisim ve gelisim gözler önüne serilmeye calisilmistir. Tanzimat Devri egitim alaninda kanunlarin yapildigi, ilk mekteplerin ve egitim ögretim kurumlarinin acildigi bir dönem olmus, ardindan gelen II. Abdülhamid Devri bu kanunlarin uygulamaya konuldugu, merkez ve tasrada yeni kurumlar acilarak egitimin ülke geneline yayilmaya calisildigi, ögretmen yetistirme ve yüksek ögretim alaninda yeni adimlarin atildigi bir dönem olmustur. II. Abdülhamid Devri boyunca egitim alaninda kaydedilen gelismeler ve egitim yapilarinin sayilarinin artisina bakarak, modern egitimin temelleri bu dönemde atilmistir denilebilir. Otuz üc yillik Abdülhamid döneminde 1876 yilinda 250 olan rüsdiye 600e, 5 idadi 104e, 200 olan iptidaiye yaklasik 9000e, 1 Darülmuallimin ise 32ye yükselmistir. Bunun disinda 10.000 kadar eski usul sibyan mektebi islah edilmis, darülfünun gibi pek cok okul, kapilarini ilk kez bu dönemde acmistir. Egitimde 1876-1908 arasi dönemde önemli mesafeler böylece kaydedilmistir. Cumhuriyet döneminin temellerini atan ve Cumhuriyeti hazirlayan önde gelen kisiler II. Abdülhamid döneminde acilan okullarda yetismis, bu okullarda aldiklari egitimle Cumhuriyet Türkiyesine katkida bulunmuslardir. Bircok alanda katkilariyla genc Türkiyenin temellerinin atilmasinda yer alan Mustafa Kemal Atatürk, Ali Fuat Cebesoy, Yahya Kemal, Fevzi Cakmak, Kazim Karabekir, Refet Bele, Celal Nuri Ileri gibi bircok isim bu okullarda yetismis kalifiye insanlardir. Cumhuriyet dönemi bir sonuc niteliginde olup, bunu hazirlayan öncesi dönem Mesrutiyet Dönemi egitimiyle olusmustur.