Cihannüma

Mevlana Mehmed Nesr, Sultan II. Bayezid devrinin 1481-1512 önde gelen tarih yazarlarindandir. Nesr, eserinin giris kisminda Oguzlar, Selcuklular ve Karamanogullari ile ilgili özet bilgiler verdikten sonra, 1288 yili olaylariyla baslattigi Osmanogullarinin siyas tarihini Kara Bogdan gazasi Eylül-1485 ile bitirir. Nesr, yeri geldikce olaylarin kritigini yaparak okuyucuya dogru bilgiler vermede titiz davranmistir. O, metot ve anlatim teknigi bakimindan, caginin ilerisinde bir tarihcilik anlayisi sergileyerek nitelikli bir eser ortaya koymustur. Nesrnin Cihannümasi Nesr Tarihi Nesr Kronigi, kurulus ve yükselis dönemlerine ait Osmanli tarih yaziciliginin en iyi örneklerinden biridir. Nesrnin, II. Bayezide sundugu bu tarih eserinde, 14.-15. yüzyil Osmanli tarihi arastirmalari icin orijinal ve dogru bilgiler bulunmaktadir. Osmanli devletinin kurulus yillarina ait anlatilanlar bu eserde standartlastirilmistir. Kema l p a sazade, Idrs-i Bitlis, Hoca Sadeddin ve Gelibolulu Mustafa l gibi 16. yüzyilin alim tarihcileri bazi bilgileri dogrudan ya da dolayli olarak Nesrnin eserinden almayi tercih etmislerdir. Güvenilir bir tarihcinin kalemiyle, akici ve anlasilir bir Türkceyle yazilmis olan Cihannüma zevkle okunacak bir tarih ve edebiyat kaynagidir. Eserde, 14.-15. yüzyilin dil özelliklerini yansitan zengin arkaik Türkce kelimelerle terim ve deyimlerin bulunmasi Cihannümayi, Türk dili ve edebiyat tarihi arastirmalari icin de önemli kilmaktadir. Denilebilir ki, Osmanli tarihinin ilk iki yüzyili en genis ve en dogru bicimde Nesrnin Cihannümasindan okunur.