19. Yüzyil Osmanlica ve Karamanlica Yayinlarda Ezopun Hayati

Antik Cagda yayimlanan ve ilk romanlardan sayilan Ezopun Hayati kusaktan kusaga onu okuyan yetiskinleri egitmistir. Ezopun Hayati adli kitapla birlikte Ezopun Masallari eglence ile ögüdü sentezlemis, egitici, ögretici ve eglendirici karakterleri sayesinde 16. yüzyildan itibaren en cok sevilen halk metinleri olmuslardir. Elinizdeki ciltte sundugumuz 19. yüzyil Karamanlica ve Osmanlica Ezop basimlari da ayni islevi görmekteydi. Osmanli Imparatorlugunda yayimlanan bu iki metinden Masallarin Karamanlica baskisi özellikle Türkce konusan rumlara, Ezopun hayati ise türkceyi arap alfabesiyle okuyabilen tüm Müslüman ve Gayrimüslim Osmanli tebaasina hitap etmekteydi. Bu calismanin amaci, Osmanli Imparatorlugu döneminde 19. yüzyilin ikinci yarisinda, Yunan ve Arap alfabeleriyle Türkce olarak yayimlanan Evangelinos Misailidisin Ezopun Masallari ile, Ebüzziya Mehmet Tevfikin Ezopun Hayati adli iki kitabi okurun ilgisine sunmaktir. Giris notlarimiz öncelikle, bu iki Türkce metin hazirlanirken esas alinan yayinlari tespit etmeye odaklaniyor. Ardindan da, edeb sistemlerde kaynak ve okuyucu arasindaki iliskilerin belirleyici rol oynadigi, kültürel bir transferin ürünleri olan bu yayinlarla ilgili konular yorumlaniyor. Sunulan bu bilgiler ekseninde, okurlarin, söz konusu iki Ezop kitabinin ortaya cikis sürecini takip edebilecegi kanaatindeyiz.