Kazan Bulgar ve Tatar Tarihi

19. yüzyilla birlikte dünyada milliyetcilik akimlarinin ortaya cikmasi Islam tarih yazim anlayisinda degisikliklige neden olmustu. Bunun sonucunda da Türk milletinin tarihini anlatan eserler ortaya cikmaya baslamisti. Kazanli alim Murad Remzi bu baglamda Türk milletinin tarihini anlatan eserini kaleme almisti. Muasiri olan Osmanli cografyasinda yetismis Tahirül-Mevlevi de, Türkiye Cumhuriyetinin ilk yillarindan itibaren bir devlet politikasi haline gelen Türkcülük anlayisinin etkisinin yaninda kendi ifadesiyle Türk tarihini anlatan bir eser arayisinda Kazanli alim Murad Remzinin Telfkül-ahbar ve Telkhül-asar f Vakyii Kazan ve Bulgr ve Mülkit-Tatar adli eserini bulmus ve bu eseri tercüme etmisti. Türklerin kökeni, yasadiklari cografya, hangi kabilelere ayrildiklari, ahlaki özellikleri, adetleri, din inanislari, maarifleri, önemli ilm sahsiyetleri, Cin ile mücadeleleri, Tatarlar ve Mogollarin ortaya cikisi, Oguz Han, Ergenekon efsanesi, Cengiz Hanin kökeni hakkinda bilgi veren Alankoa efsanesi ile Cengiz Hanin dünyayi ele gecirmesi, Islam cografyasina saldirmasi ve harap etmesinin nedenleri ve Cengiz Hanin topraklarini cocuklarina paylastirmasi konularinda bilgi verilmistir. Ayrica Batu Hanin Rus topraklarini ele gecirmesi, Rus Knezleri Bey ile iliskileri, Batu Han ve Güyük Kaan ile daha sonra da Berke Han ve Hülag arasindaki ihtilaf ve catismaya neden olan olaylari, Berke Hanin müslüman olmasinda önemli rolü olan Seyh Baharzinin biyorafisine yer verilmistir. Bütün bu bilgiler Türk tarihinin önemli kaynaklarindan yola cikilarak degerlendirilmis, yeri geldiginde elestirilerek eserde yer almistir. Cumhuriyetin kurulusundan kisa bir süre sonra, Türkcülük fikirlerinin cok güclü oldugu bir dönemde, Tahirül-Mevlevi tarafindan tercüme edilen Kzan, Bulgr ve Tatar Tarhi ve devami mahiyetindeki Defter 1 ve Defter 2 adli eserler, Türk tarihine dair eserlerin az oldugu bir zaman diliminde yazilmistir. Haliyle bu eserlerin Latinizesini okuyucuya sunmak, sadece bu acidan bile önem arz etmektedir.