Mevlid - Degerden Ritüele

Süleyman Celebinin 15. yüzyilda yazdigi Vesiletün-Necat adli eseri, Mevlid adiyla ünlenerek, Ali Fuat Bilkanin ifadesiyle, belki de dünyanin en cok okunan fliiri haline geldi. Bilkan bu büyük ragbeti, bu metnin bircok dini esasla birlikte popüler mitolojik ögeleri de icermesine bagliyor. Sünnilikle tasavvufun buluslma vesilesi olmasi da, bu ragbeti pekistiren bir etken. Kitap, Süleyman Celebinin eserinin, zaman icinde anonim bir metin niteligi tasiyan Yeni Mevlide dönüsmesinin hikayesini anlatiyor. Bilkanin degerden ritüele... diye özetledigi bir dönüsüm bu. Bu sürec, modern zamanlarda hizlaniyor. Mevlidin, kisaltip sadelestirilerek yeniden düzenlenirken, sosyal ve siyasi bir ritüel olarak oynadigi islevin aldigi yeni bicimleri de görüyoruz. Cumhuriyet dönemine kadar uzanan bir sürec bu. Din, edebiyat, siyaset, ideoloji ve zihniyet vecheleriyle cok boyutlu bir tarih incelemesi.Kandil, dogum, mezuniyet, vefat, yildönümü gibi önemli addedilen günlerde okunan Mevlide, yazilmis hicbir siire nasip olmayacak bir deger atfedilmistir. Homeros, La Fontaine, Baudelaire, Byron, Goethe, Puskin ya da Edgar Allen Poe gibi sairler, Süleyman Celebi kadar okunmamistir. ... Bu özelligiyle Mevlid, Islam toplumlarinda Kuran-i Kerimden sonra en cok okunan ve dinlenen eser olmustur.