Üc Kitada Osmanlilar - Osmanliyi Yeniden Kesfetmek 3

Gecmisten gelecege tarihi gelismelere isik tutarken, tarihin biraktigi izleri irdeleyen Ilber Ortayli Osmanliyi kesfetmeye devam ediyor. Ortayli bu sefer okuru Osmanliyi üc kitaya hükmeden yöneticileri ve yönetim sekliyle, Akdeniz dünyasindaki hakimiyetiyle, millet sistemiyle, 18. yüzyil Avrupasinda degisen devletler dengesindeki rolüyle ve sehirlerdeki yasam bicimiyle kisacasi kendine özgü kimligiyle kesfetmeye davet ediyor... Osmanli Imparatorlugu Marmara Bölgesinde kücük bir beylik olarak dogdu, gelisti; fakat bu ilk yillarin üzerinden daha 150 yil gecmemisti ki Balkanlarda ve Egede hakimiyeti tesis etti ve bu Balkan hakimiyeti hemen hemen bugünkü Yunanistanin tamamini kapsadi. Cok kisa bir süre sonra Adriyatik, Tuna Nehri, Karadeniz kiyilari ve Mezopotamyaya kadar uzandi. Ikinci asrinda Akdenizin bati yakasi haric, kuzeyi ve Kuzey Afrika da dahil cepecevre saran bir imparatorluk olmustu. Yani baska bir deyisle, gerek müesseseleri, gerek hayati, gerek üniversalist hakimiyet anlayisi ve gerek cografyasi itibariyle üc kitaya hükmeden bir imparatorluk olustu... Akdeniz dünyasi üzerinde kurulu olan Osmanli Imparatorlugu bu bölgenin son muhtesem imparatorluguydu ve onu bütün kültürleri, bütün mirasiyla birlikte barindiran ve cagdas dünyaya tasiyan, asil tarih vazifesi de bu olan bir imparatorluktu.