Komintern, TKP ve Kürt Isyanlari

Komünist Partisinin TKP Cumhuriyetin kurulus yillarinda yakici bir mesele haline gelen Kürt isyanlari karsisindaki tutumu Kemalist rejim yanlisi olarak görülmüs ve elestirilmistir. TKPye atfedilen bu tutumun önemli bir dayanagi, Parti yayin organi Orak-Cekicte Seyh Sait Isyani hakkinda yapilan irticai kalkisma degerlendirmesidir. Subat 1925te yapilan bu tespitin, TKPnin genel olarak ulusal meseleye ve özel olarak Kürt isyanlarina yaklasimini ifade ettigi düsünülmüsse de bu görüs simdiye kadar olgularla ve belgelerle yeterince desteklenmemistir. Bu calisma, TKP ve TKPnin bir seksiyonunu olusturdugu Komintern belgelerine dayanarak bu toptanci yaklasimin ötesine gecmeyi amaclamaktadir. TKP ve Komünist Enternasyonal Yürütme Kurulu KEYK Dogu Sekreterligi arasinda bircogu simdiye kadar yayinlanmamis olan yazismalar, bu cercevede hazirlanan Türkiyedeki gelismelere iliskin raporlar ve Parti üyelerine ait mektup ve belgeler, calismanin dayandigi temel kaynaklari olusturmaktadir. 1920li yillarin baslarindan 1930larin sonlarina kadar uzanan genis bir dönemi ilgilendiren söz konusu kaynaklar, Kominternin ve TKPnin basta Seyh Sait Isyani, Agri Isyani ve Dersim Isyani olmak üzere ulusal sorun ve Kürt meselesine iliskin tutumlari hakkinda son derece önemli bilgiler sunmaktadir. TKPnin ulusal meseleye ve Kürt isyanlarina yaklasimi, ancak tüm bu kaynaklar dikkate alindiginda ve elestirel bir süzgecten gecirildiginde objektif olarak degerlendirilebilir. Elinizdeki kitabin bu dogrultudaki calismalar ve tartismalar acisindan önemli bir kaynak teskil edecegini umuyoruz.