Son Bilgiler Isiginda Kürsad Isyani

Dogu Gök Türk Devleti yikildiktan sonra Cin icinde Gök Türk hanedan soyundan olan A-shih-na Chieh-she-shuai adli bir Gök Türkün yaptigi isyan Türk tarihinde büyük bir iz birakmistir. Öncelikle Gök Türklerin bagimsizlik mücadelelerinin ilk adimi olmus böylelikle Kutluk Ilteris Kagan 682 tarihinde Gök Türk devletini yeniden diriltmis, hatta bu devlet ilkinden daha büyük bir devlet haline gelmistir. Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra ise 1946 yilinda büyük tarihci ve edebiyatci Türkcü yazar Hüseyin Nihal Atsiz bu isyani baz alarak yazdigi romanda Chih-she-shuaiya Kür Sad adini vermis ve bu isim halk arasinda kabul görmüs hatta kemiklesmistir. Bu isyan ise Türklük ve bagimsizlikla bir anilir olmustur. O tarihten bu yana bircok Türk tarihcisi bu konuyu ele almis, ancak kaynaklardaki veri birkac satiri gecmedigi icin tatmin edici bilimsel arastirma ortaya konulamamistir. Belki de bundan dolayi halk Atsizin romanina sarilmis ve kurgulari dahi gercek sanmaya baslamistir. Cin tarihcileri tarafindan Chiu-cheng Sarayi Vakasi olarak anilan bu isyandan Chiu Tang Shu ve Hsin Tang Shu, TCTC ve Tang Hui Yao gibi Cin kaynaklari bahsetmislerdir. Kimisi birkac satir kimisi bundan biraz daha detayli olan bu kayitlarin hic biri olaydan uzun uzadiya bahsetmezken isyan sonrasinda yapilacak isler ve alinacak tedbirlerden uzun uzun bahsedilmistir. Cin kaynak yaziciliginin bize yabanci olmayan bu davranisinin aciklamasi söyle yapilabilir. Cinli vakanüvisler hanedan aleyhine ya da utanc verici olduklarina inandiklari olaylardan cok kisa bahseder ve detaylari gecistirerek yazarlar. Burada da bunun bariz bir örnegini görmekteyiz.