Osmanli Imparatorlugunun Cöküs Belgeleri - Sevr Antlasmasi Mondros Birakismasi

Yakin Tarihten Temel Kaynaklar ve Belgeler 9 osmanli devleti, birinci dünya savasini kendi acisindan bitiren mondros ateskes anlasmasini 30 ekim 1918de imzaladiginda, bagimsiz bir devlet olarak varligina fiilen son vermis oldu. Siyasi tarihimize Mütareke adiyla giren bu anlasmanin ardindan Istanbul ve Izmir dahil ülkenin bircok yeri Ingilizler, Italyanlar, Fransizlar ve Yunanlar tarafindan isgal edildi. Silahlarina el konan Osmanli ordusu savasamayacak duruma getirildi. Meclis kapatildi. Ancak bütün bunlarin daha da kötüsü gelecekti Sevr Antlasmasi. Birinci Dünya Savasinin galibi olan Itilaf Devletleri bu antlasmayla, savas sonunda elde kalan Osmanli topraklarinin yaklasik yarisini kendilerine tahsis etmek; doguda bir Ermeni devleti kurmak; Bogazlari ortak egemenliklerine almak; ekonomik, siyasi ve askeri acidan kendilerine bagimli kücük bir Osmanli ülkesi yaratmak istiyorlardi. Osmanli yönetimi ciliz itirazlardan sonra bu muameleyi kabul etti ve 10 Agustos 1920de antlasmayi imzaladi. Ama yine de Sevr Antlasmasi kagit üzerinde kaldi. Uygulayamadilar. Cünkü basta Gazi Mustafa Kemal olmak üzere bu duruma itiraz edenler vardi. Onlar, bu cöküsü dirilise dönüstürerek Misak-i Milli ile cercevesini cizdikleri bir direnis hatti olusturdular. Yillarca süren zorlu siyasi ve askeri mücadelelerini Lozan Antlasmasi gibi diplomatik bir zaferle taclandirarak bagimsiz ve laik Türkiye Cumhuriyetini kurdular. Sevr Antlasmasinin imzalanmasindan yarim asir sonra SBFnin efsane hocalarindan Seha L. Meray, Büyükelci Osman Olcay ile birlikte antlasma metnini ve Itilaf Devletleri ile Osmanlilar arasindaki müzakerelere ait belgeleri ari bir Türkceye cevirerek yayinladi. Elinizdeki kitap, o ceviridir. Cumhuriyet tarihi calismalarinin önde gelen ismi Zafer Toprak, yazdigi sunusta, Osmanliyi yikan Sevr Antlasmasindan Türkiye Cumhuriyetini kuran Lozan Antlasmasina giden süreci degerlendirmektedir.