Ya Parani Ya Canini

Dünyanin önde gelen Orta Cag uzmanlarindan olan ve Türkceye de cok sayida kitabi cevrilen Fransiz tarihci Jacques Le Goff bu kitabinda kapitalizmin ayak seslerine dikkat kesiliyor. Kapitalizmin dogusunun büyük ya da kücük anlatilarinin arasinda konsüllerden kilise kayitlarina, kissalardan vaazlara uzanan bir arkeolojik kaziya girisiyor. Balzactan Dickensa ve Gidee kapitalist düzeni anlatan her romanda karsimiza cikan tefeci figürünün öncülü olan; Isanin tapinaktan kovdugu murabahacinin ve murabahanin izlerini, icinde bulundugu ekonomik ve din yapilar ve pratikler icinde sürüyor. Murabahayi tamahkarligin cisimlesmis hali olarak reddeden, Tanriya ait zamani satan bir fiil olarak onu cehenneme mahkum eden Kilisenin Orta Caglar boyunca bu tavrinda yasanan dönüsümleri din ve para ekonomisiyle birlikte okuyor. Eserlerinde, bir zamanlarin gecirgen olmayan sinirlarla dolu Orta Cag tasavvuruna siddetle karsi cikan Le Goff, elinizde tuttugunuz bu kücük kitapta da hukuktan din yasama, ekonomiden kurtulus tasavvurlarina canli bir Orta Cag resmi ciziyor. Ya parani ya canini diyen Kiliseye karsi murabahacinin nasil hem parami hem canimi diyebildigini gösteriyor.