Osmanlida Son Fasil-Savas, Devrim Ve Ortadogunun Sekillenisi 1908 - 1923

Osmanlida Son Fasil, 20. yüzyili Osmanlinin gözünden sasirtici bir yaklasimla yeniden anlatirken, Birinci Dünya Savasini ve günümüz Ortadogusunu daha iyi kavramamizi saglayacak yeni görüsler sunuyor. Osmanli Imparatorlugu ve ardili devletler 1911-1923 yillari arasinda basta Birinci Dünya Savasi olmak üzere bir dizi savas deneyimi yasadi. Sean McMeekin iyi bildigimizi sandigimiz bu deneyim hakkinda aslinda ne kadar az sey bildigimizi gösteriyor. Yazarin yeni acilan Osmanli ve Rus arsivlerinde yillarca yürüttügü arastirmalara dayanan Osmanlida Son Fasil, savas sonrasi Ortadoguda istikrarsiz bir yeni düzene yol acan büyük stratejik anlatiya isik tutuyor. Ingiliz, Alman, Fransiz, Amerikan ve Avusturya-Macaristan kaynaklarindan da yararlanan McMeekin, modern Türkiyenin dogusunu ve kalan Osmanli topraklarinin durumunu esine ender rastlanir bir yetkinlikle anlatiyor. Imparatorlugun cözülüsüne eslik eden etnik-dinsel buhran ve zorunlu göc, Balfour Bildirisi, halifeligin yikilisi, Irak ile Suriyenin paylasilmasi gibi meselelerde yeni bir perspektif ortaya koyarak, bu meselelerin günümüze dek yansiyan sonuclarini berrak bir odaga oturtuyor. Bir tarih kitabinin güncel öneme sahip tarihsel bir konuya iliskin yerlesik anlayisimiza tamamen yeni bir sekil vermesinin örnegine az rastlanir. Osmanlida Son Fasil iste bunu basariyor. McMeekin alti yüzyillik bir imparatorluga son veren, Ortadogu haritasiniyeniden cizerken kültürünü de yeniden sekillendiren, Birinci Dünya Savasininbaslamasinda ve ona gecici olarak son veren barista önemli bir rol oynayan12 yillik Osmanli Veraset Savasinin 1911-1923 bu dengeli vekapsamli analizinde Avrupanin dört bir yanindaki arsivlerdencok sayida yeni malzemeyi bir araya getiriyor. Dennis Showalter, Colorado College Tarih Profesörü